สะตอฟอร์ยู ::: สนับสนุนให้คนใต้ได้ใกล้ชิดกันมากขึ้น!!!

ปัจจุบันประเทศไทย ส่งออกข้าวโพดหวานในรูปแบบต่างๆ สูงเป็นอันดับ 4 ของโลก รองจากสหรัฐอเมริกา ฝรั่งเศส และฮังการี  ยอดส่งออก ข้าวโพดหวานของประเทศไทยมีการเติบโตอย่างก้าวกระโดดมาโดยตลอด จากปริมาณการส่งออก 500 กว่าตัน มูลค่ารวม 10 กว่าล้านบาทในปีแรก ได้เติบโตเป็นมากกว่า 109,774 ตัน  มีมูลค่ารวมกว่า 3,200 ล้านบาท ในปี 2548 โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วง 2-3 ปีหลัง  มูลค่าการส่งออกในแต่ละปีเติบโตขึ้นอย่างมาก  โดยปริมาณการส่งออกรวมในรูปแบบต่างๆ  เพิ่มขึ้นจาก 77,432 ตัน ในปี 2546 เป็น 109,774 ตัน ในปี  2548  และมูลค่าการส่งออกเพิ่มจาก 2,122 ล้านบาท  เป็น 3,200 ล้านบาท  โดยการส่งออกในรูปปรุงแต่ไม่แช่เย็นจนแข็งมีปริมาณการส่งออก 76,118 - 103,975 ตัน และมีมูลค่า 2,078 - 3,032 ล้านบาท  การส่งออกในรูปข้าวโพดหวานดิบ หรือทำให้สุกแช่แข็ง มีปริมาณ 831 - 5,799 ตัน  คิดเป็นมูลค่า 44 – 169 ล้านบาท





อุตสาหกรรมข้าวโพดหวานยังมีแนวโน้มการเติบโตต่อไปในอนาคต  เนื่องจากข้อได้เปรียบของประเทศไทยที่สำคัญ 2 ประการ เมื่อเทียบกับผู้ผลิตและส่งออกรายใหญ่  คือสหรัฐอเมริกา ฝรั่งเศส  ฮังการี และแคนาดา  คือ ประเทศผู้ผลิตเหล่านั้น  มีฤดูกาลสิ้นประมาณ 60 วัน  ในช่วง 1 ปี เนื่องจากข้าวโพดหวานเป็นพืชที่ต้องการแสงมาก ในประเทศเมืองหนาว  จึงปลูกได้เฉพาะในช่วงฤดูร้อนเท่านั้น  ส่วนข้อได้เปรียบที่สำคัญอีกประการ คือ ค่าใช้จ่ายทางด้านขนส่งทางเรือ ต่ำกว่ามาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งตลาดในเอเชีย เช่น ญี่ปุ่น เกาหลี ไต้หวัน  ที่มีความต้องการนำเข้าสินค้าข้าวโพดหวานเป็นปริมาณมาก  ข้าวโพดหวานจึงเป็นพืชเศรษฐกิจพืชหนึ่ง  ที่มีอนาคตในการผลิตและส่งออกมาก    ข้าวโพดหวานที่เราปลูกกันและบริโภคในบ้านเราจะเห็นว่ามีลักษณะฝัก  เปลือกหุ้มฝัก  ความหวาน  สีของเมล็ด  และความอร่อย  ที่แตกต่างตามลักษณะของพันธุ์  อันเนื่องจากลักษณะทางพันธุกรรมของแต่ละพันธุ์ของข้าวโพดหวาน


ชนิดของข้าวโพดหวาน


สามารถจำแนกตามหน่วยพันธุกรรม (gene) ที่ควบคุมได้ดังนี้


1.)  กลุ่มที่ควบคุมด้วยยืนชูการี่ (Sugary, su/su)  ข้าวโพดหวานกลุ่มนี้มีปลูกในประเทศไทยมานาน  มีความหวานเล็กน้อย มีน้ำตาลซูโครส (sucrose)  ประมาณ 10.2 เปอร์เซ็นต์  ขณะที่ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์จะมีซูโครสประมาณ 3.5 เปอร์เซ็นต์    เมล็ดมีสีเหลืองอ่อน มีเปลือกหุ้มเมล็ดค่อน ข้างเหนียว เวลารับประทานมักติดฟัน เมล็ดแก่จะเหี่ยวย่น    เนื่องจากมีแป้งในเมล็ดเพียง 28 เปอร์เซ็นต์ ทำให้เมล็ดเกิดการยุบตัวมาก พันธุ์ข้าวโพดหวานที่อยู่ในกลุ่มนี้ ได้แก่ พันธุ์อีเหี่ยว


2.)  กลุ่มที่ควบคุมด้วยยีนชรังเค่น (shrunken, sh/sh หรือ sh2/sh2) ข้าวโพดหวานกลุ่มนี้มีความหวานสูงกว่าในกลุ่มแรก  มีซูโครสประมาณ 30 เปอร์เซ็นต์  เมื่อต้มและทิ้งไว้จนเย็นจะเหี่ยวเร็วกว่ากลุ่มแรก  เมล็ดมีสีเหลืองส้ม เปลือกหุ้มเมล็ดเหนียวน้อยกว่ากลุ่มแรก  เวลารับประทานมักจะไม่ค่อยติดหรือมีติดอยู่บนซังเพียงเล็กน้อย เวลารับประทานมักจะไม่ค่อยติดหรือมีติดอยู่บนซังเพียงเล็กน้อย เมล็ดแก่จะยุบตัวมากกว่า เพราะมีแป้งเพียง 18 เปอร์เซ็นต์ พันธุ์ข้าวโพดหวานที่อยู่ในกลุ่มนี้ เช่น พันธุ์อินทรี 2, ชูการ์ 73, ไฮบริกซ์ 5 และไฮบริกซ์ 10 เป็นต้น


3.)  กลุ่มที่ควบคุมด้วยยีนบริทเทิล (brittle, bt / bt หรือ bt2 / bt2) ข้าวโพดหวานในกลุ่มนี้จะมีความหวานใกล้เคียงกับกลุ่มที่สอง  เมล็ดมีสีเหลืองนวล  เปลือกหุ้มเมล็ดบาง  เวลารับประทานกัดหลุดจากซังง่าย จึงไม่ติดฟัน    และจะมีความหวานกรอบมากกว่ากลุ่มอื่นๆ พันธุ์ที่มียีนบริทเทิลควบคุมความหวาน เช่น พันธุ์เอทีเอส -2 หรือซูการ์ 74


4.)  กลุ่มที่มียีนเสริม      ข้าวโพดหวานชนิดนี้จะมียีนที่เป็น  homozygous recessive  อยู่หนึ่งตำแหน่ง            แต่อีกตำแหน่งหนึ่ง จะเป็น heterozygous เมื่อนำเมล็ดไปปลูกเพื่อผลิตฝักสด ยีนที่เป็น heterozygous จะแยกตัวตามกฎของ Mendel  มีผลทำให้ 25 เปอร์เซ็นต์ ของเมล็ดที่เรารับประทานนั้นเป็น double recessive  ทำให้ผู้รับประทานมีความรู้สึกว่าข้าวโพดนั้นหวานขึ้น  ข้าวโพดหวานพวกนี้มียีน su    เป็นพื้นฐานเพราะนักปรับปรุงพันธุ์  ต้องการปรับปรุงพันธุ์ข้าวโพดหวานนั้นให้หวานขึ้นโดยการนำยีน sh2  หรือ ซูการ์รีเอ็นฮานเซอร์ (sugary enhancer, se) มาช่วยเสริมตัวอย่างข้าวโพดหวานชนิดนี้คือพันธุ์ Sugar Loaf, Honey Comb และ Sugar Time เป็นต้น ในประเทศไทยข้าวโพดข้าวเหนียวหวานขอนแก่นอาจจะจัดอยู่ในประเภทนี้ได้  โดยมียีน sh2 เป็นพื้นฐาน และมียีน su หรือ wx เป็นตัวเสริม    ได้มีผู้นำเมล็ดพันธุ์ข้าวโพดหวานประเภทนี้เข้ามาปลูกเหมือนกัน สังเกตง่ายๆ คือ ฝักข้าวโพดหวานอาจจะมีเมล็ด 2 สี คือ สีเหลืองและสีขาว  โดยจะอยู่ในอัตราส่วน 75 : 25  ซึ่งนักปรับปรุงพันธุ์ข้าวโพดหวาน หรือวงการค้าเมล็ดข้าวโพดหวานจะเรียกว่า bi-color  แต่ถ้าจะพิสูจน์ให้แน่ชัดว่าข้าวโพดหวานนั้น  อาจเกิดจากยีนเสริมหรือไม่ก็จะต้องนำฝักของข้าวโพดหวานที่สงสัยนั้นมาตากให้แห้ง  แล้วดูว่าเมล็ดที่แห้งแล้วเหมือนกันทั้งฝักหรือไม่      ถ้าเมล็ดที่แห้งแล้วเหมือนกันทั้งฝักก็แสดงว่าเป็นข้าวโพดหวานชนิดยีนเดียว  แต่ถ้าเมล็ดที่แห้งแล้วมีเมล็ดลีบมากๆ  คล้ายข้าวโพดหวานพิเศษอยู่ประมาณ 25 เปอร์เซ็นต์      เมล็ดลีบมากๆ นี้เป็น double recessive ที่เหลืออีก 75 เปอร์เซ็นต์ เป็นเมล็ดข้าวโพดหวานธรรมดา ข้าวโพดหวานฝักนั้นก็เป็นข้าวโพดหวานที่เกิดจากยีนเสริม


5.)  กลุ่มที่เกิดจากยีนร่วม  เนื่องด้วยข้าวโพดหวานธรรมดามีความหวานน้อย  และปัญหาเรื่องอัตราความงอกต่ำในข้าวโพดหวานพิเศษ  นักปรับปรุงพันธุ์ข้าวโพดหวาน  จึงได้พยายาม นำยีนต่างๆ มาอยู่ร่วมกันในสภาพ homozygous recessive ที่ทุกๆ ตำแหน่ง (locus) เพื่อให้ได้ข้าวโพดหวานที่มีคุณภาพดีขึ้น  คือ ปริมาณน้ำตาลสูงขึ้น  และแก้ปัญหาในเรื่องอัตราความงอกต่ำ อย่างไรก็ตาม  พันธุ์ข้าวโพดที่นิยมปลูกในประเทศไทยส่วนใหญ่  จะเป็นพันธุ์ที่ควบคุมความหวานด้วยยีน 2 ชนิด  คือ ยีน ชรังเค่นและยีนบริทเทิล    ซึ่งพันธุ์ทั้ง 2 ชนิดดังกล่าว มีอัตราส่วนทางการตลาดใกล้เคียงกัน


พันธุ์ข้าวโพดหวาน


1.)  พันธุ์ผสมเปิด  ได้แก่ พันธุ์ฮาวายเอี้ยนชูการ์ ซูเปอร์สวีท    เป็นพันธุ์ให้ผลผลิตต่ำกว่าพันธุ์ลูกผสม แต่ความสูงต้น ความสูงฝัก และอายุเก็บเกี่ยวใกล้เคียงกับพันธุ์ลูกผสม


2.)  พันธุ์ลูกผสม  ปัจจุบันมีข้าวโพดหวานพันธุ์ลูกผสมมากมายให้เกษตรกรเลือกใช้    ส่วนใหญ่จะเป็นพันธุ์ของบริษัทเอกชนต่างๆ  และมีบางพันธุ์เป็นของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ สำหรับข้าวโพดหวานพันธุ์ลูกผสมของกรมวิชาการเกษตรยังอยู่ในขั้นตอนท้ายๆ ของการปรับปรุงพันธุ์ซึ่งคาดว่าจะออกเป็นพันธุ์รับรองหรือพันธุ์แนะนำได้ภายใน 2 - 3  ปี นี้





ที่มา @ กรมวิชาการเกษตร