สะตอฟอร์ยู ::: สนับสนุนให้คนใต้ได้ใกล้ชิดกันมากขึ้น!!!

มันขี้หนู เป็นชื่อเรียกขานตามลักษณะของหัวซึ่งมีลักษณะคล้ายขี้หนู คือหัวโตขนาดนิ้วมือ ยาว 2-3 เซนติเมตร เรียวหัวท้าย เปลือกบาง ผิวเปลือกสีหม่นหรือดำ มีทั่วไปในภาคใต้ของไทย


เป็นไม้ล้มลุกอายุ 1 ปี มีหัวใต้ดินออกเป็นกระจุกสีน้ำตาล มีแป้งมาก ลำต้นสูง 1-2 ฟุต อวบน้ำ เป็นเหลี่ยม มีขนปกคลุม ใบเดี่ยวออกตรงข้าม รูปไข่ มีกลิ่นหอม มีขนเล็ก ๆ ดอกขนาดเล็กสีม่วง ออกเป็นช่อ ชาวภาคใต้จะใช้หัวใต้ดินเป็นอาหาร


มันขี้หนูดิบ 100 กรัม จะให้พลังงานต่อร่างกาย 78 กิโลแคลอรี ประกอบด้วยน้ำ 80.6 กรัม คาร์โบไฮเดรต 17.0 กรัม โปรตีน 0.5 กรัม ไขมัน 0.6 กรัม กากใย 0.7 กรัม แคลเซียม 19 มิลลิกรัม เบต้าแคโรทีน 7 ไมโครกรัม ไนอาซีน 0.2 มิลลิกรัม  วิตามินซี 4 มิลลิกรัม





ปลูกได้ง่าย พื้นที่แบบไร่ปลูกได้ดี  โดยพรวนดินให้ร่วนซุย แล้วใช้จอบขุดหลุมตื้น ๆ ระยะห่างระหว่างหลุมและระหว่างแถวประมาณ 60 เซนติเมตร เอามันขี้หนู 3-4 หัวใส่หลุมกลบดินกดให้แน่น ภายใน 7 วันก็จะงอก หลุมที่ไม่งอกก็สามารถปลูกซ่อมได้ โดยทั่วไปชาวสวนจะไม่ใส่ปุ๋ย แต่ถ้าจะปลูกเป็นแปลงใหญ่และต้องการผลผลิตสูงก็จะใส่ปุ๋ยคอก การใส่ปุ๋ยจะทำหลังจากปลูก 30 วัน และใส่หลังจากปราบวัชพืช จากนั้นมันขี้หนูจะเติบโตเร็ว ประมาณ 130-150 วัน ก็สามารถถอนเอาหัวมาเป็นอาหารได้ ในกรณีทำสวนเป็นแปลงใหญ่ เวลาเก็บเกี่ยวจะคัดหัวตามขนาดที่ตลาดต้องการมากขึ้น หัวขนาดโตนิยมใช้ต้มรับประทานโดยใส่เกลือพอออกรสเค็ม ส่วนหัวขนาดเล็กนิยมใช้เป็นผักใส่ในแกง เช่น แกงส้ม แกงไตปลา และแกงกะทิทั่วไป


สำหรับโรคที่พบเจอในมันขี้หนูส่วนใหญ่สาเหตุมักจะเกิดมาจากเชื้อรา เช่น โรคเน่าเปียก เกิดจากการเข้าทำลายของเชื้อรา มักพบในแปลงปลูกที่ปลูกต่อเนื่องโดยไม่เว้นระยะการปลูก ทำให้ดินปรับตัวไม่ทันจนเกิดเชื้อราและมีการสะสมในดิน หรือได้รับปุ๋ยเคมีเร่งการเจริญเติบโตมากเกินความจำเป็น ทำให้ใบดกพุ่มหนา ใบเป็นแผลไหม้สีน้ำตาลดำ ขนาดประมาณ 1-3 เซนติเมตร





หัวมันขี้หนูมีขายทั่วไปในตลาดท้องถิ่น เช่น ตลาดนัด ตลาดอำเภอ ตลาดจังหวัด ในพื้นที่ภาคใต้ทั่วไป โดยมีราคากิโลกรัมละประมาณ 20 บาท บางพื้นที่ซื้อขายกันที่ ราคา 35 บาทต่อกิโลกรัม ในกรุงเทพฯและจังหวัดอื่นทางภาคเหนือและอีสาน ราคาจะสูงเพิ่มขึ้นเพราะต้องสั่งซื้อมาจากภาคใต้ แต่หากนำมาปลูกก็สามารถปลูกได้ในหลายพื้นที่ เพราะเป็นพืชใช้น้ำน้อยและให้ผลผลิตเร็ว ที่สำคัญหลายพื้นที่มีความต้องการ เนื่องจากร้านอาหารใต้ในพื้นที่เหล่านี้หลายร้านกำลังได้รับความนิยมสูงและ เพิ่มมากขึ้น ซึ่งนั่นคือตลาดชั้นดีของมันขี้หนู


เกษตรกรที่สนใจต้องการข้อมูลเพิ่มเติมสอบถามได้ที่ โครงการเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ พันธุ์ผักพื้นบ้านและไม้ผลพื้นเมือง ภาคใต้ฯ คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.