หม้อแปลงไฟฟ้าเป็นอุปกรณ์ที่ช่วยให้การส่งผ่านไฟฟ้ามีประสิทธิภาพ
หม้อแปลงไฟฟ้าเป็นองค์ประกอบสำคัญในระบบจำหน่ายไฟฟ้าที่มีบทบาทสำคัญในการถ่ายโอนพลังงานไฟฟ้าระหว่างระดับแรงดันไฟฟ้าที่แตกต่างกัน เป็นอุปกรณ์สำคัญในการส่งไฟฟ้าอย่างมีประสิทธิภาพและปลอดภัย
หน้าที่หลักของหม้อแปลงไฟฟ้าคือการเพิ่มหรือลดแรงดันไฟฟ้าของแหล่งจ่ายไฟฟ้ากระแสสลับ (AC) ช่วยให้ส่งไฟฟ้าได้อย่างมีประสิทธิภาพในระยะทางไกล ลดการสูญเสียพลังงานระหว่างการส่ง หม้อแปลงไฟฟ้ามักพบในสถานีไฟฟ้าย่อย ซึ่งจะช่วยจ่ายไฟฟ้าให้กับพื้นที่ที่อยู่อาศัย อาคารพาณิชย์ และโรงงานอุตสาหกรรม
หม้อแปลงไฟฟ้าทำงานบนหลักการเหนี่ยวนำแม่เหล็กไฟฟ้า ประกอบด้วยขดลวดตั้งแต่สองเส้นขึ้นไป เรียกว่าขดลวด ซึ่งพันรอบแกนเหล็กเคลือบ ขดลวดปฐมภูมิรับแรงดันไฟฟ้าขาเข้าจากแหล่งพลังงาน ในขณะที่ขดลวดทุติยภูมิส่งแรงดันเอาต์พุตให้กับโหลด
อัตราส่วนระหว่างจำนวนรอบในขดลวดปฐมภูมิและขดลวดทุติยภูมิจะกำหนดว่าหม้อแปลงจะก้าวขึ้นหรือลดแรงดันไฟฟ้าลง หม้อแปลงแบบสเต็ปอัพจะเพิ่มระดับแรงดันไฟฟ้าสำหรับการส่งสัญญาณทางไกล ในขณะที่หม้อแปลงแบบสเต็ปดาวน์จะลดระดับแรงดันไฟฟ้าเพื่อให้ตรงกับความต้องการของผู้บริโภค
นอกจากการแปลงแรงดันไฟฟ้าแล้ว หม้อแปลงยังให้การแยกระหว่างวงจรอินพุตและเอาต์พุตอีกด้วย การแยกส่วนนี้รับประกันความปลอดภัยโดยการป้องกันการสัมผัสโดยตรงกับแรงดันไฟฟ้าสูงและช่วยปกป้องอุปกรณ์ที่มีความละเอียดอ่อนจากความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นจากการรบกวนทางไฟฟ้า
หม้อแปลงไฟฟ้ามีหลายประเภทและขนาดขึ้นอยู่กับการใช้งาน สามารถแบ่งได้เป็นหม้อแปลงไฟฟ้าระบบจำหน่ายที่ใช้สำหรับการจ่ายไฟในท้องถิ่นหรือหม้อแปลงไฟฟ้ากำลังที่ใช้ในระบบสายส่งไฟฟ้าแรงสูง